06 setembro 2006
... Non farei nada polo que o deus da biomecánica me impida a entrada no seu ceo...
Ademais dunha corrente estética de certo arrebatadora, a biomecánica, biónica e intelixencia artificial teñen aplicación nun mundo práctico que mellora a vida da xente ou que quizais - e iso acontece tamén na ciencia en sentido amplo - manexa a intachable escusa de, "ademais", mellorar a vida da xente...De súpeto, un estraño.
O ser biomecánico. O cyborg.
Ao principio eramos nós na natureza. Todo o demais, caza, gando e plantas decorativas para ricachóns solitarios con invernadoiro...
Os humanos. Por riba de todo. Os demais seres eran iso: os demais. E abigarrábanse como podían no resto da "pirámide" da evolución. A cúspide, nós, claro. Bueno, e os varóns brancos un pouco máis cúspide que as mulleres negras...
(Os varóns brancos e ben dotados máis cúspide... ou máis ben os varóns brancos ben dotados con gafasdepasta e votantes do...)
De súpeto, a diversidade de formas vivas sintetiza nunha soa Vida. Deixamos de "comer aparte". Somos parte do Todo. Dende Darwin e durante todo o século XX comeza un proceso caracterizado por estrañas consignas: procedemos de seres unicelulares; saímos do mar e botamos a andar; somos máis que curmáns de Copito de Neve ou a mona Chita; as bacterias e os insectos superan a nosa intelixencia -ou, alomenos, a nosa permanencia neste planeta- e, por se fora pouco, compartimos sospeitoso material xenético con... tacháaan... a apampada mosca da froita que rechucha nos figos das tardes de setembrozzzz...
Somos parte dunha longa, e parece que máis perfecta, cadea de vida. Ou unha errata de vida. Ou un complot -cómo me gusta esa palabra- de vida.
O home de Vitrubio que Leonardo deseñou case como un logotipo do Renacemento, como centro da xeometría e da física, asimílase xa non só ás bestas, senón tamén aos microbios, aos fungos e ás buganvillas.
A vida é unha soa, grande e libre...
E así, a simple vida transforma nunha obsesiva Vida: queremos comer e beber vida, defecar vida, fornicar coa vida, eructar vida a todas horas. Todo é vital, bio, vita, esvida, vivesoy, vitaldent, vitalínea. Queremos morrernos de vida. E vivir a intensa - e xa un pouco redundante- vida. Un pleonasmo desesperado. Vivir a vida.
O cal fai pensar que existe un xeito de vivir algo que non sexa vida.
Especulemos -dixeron os científicos-. (I especular non é senón xogar con espelliños...)
E aquí entra a figura. Fondo negro. Máquina de fume a tope. Unha musiquiña tipo anuncio de Nike Air. Ábrese un ángulo de luz, a xeito de porta...
...Velaí. Ou voilà, para os de Costa de Marfil...
Entra en escena un ser medio María de Metrópolis, medio Schwarzenegger, medio Rutger Hauer, medio micrófono de Giger, medio señor con marcapasos e dama-xirafa con aros no colo, cantando a cancionciña de Hal-9000, pero sen ser Hal-9000. É...
...o cyborg.
De repente, unha estraña forma de vida, como di o fado. Medio carne, medio metal ou materia elaborada. Imposible sen a nosa existencia e sospeitosamente similar a nós mesmos. A vida outra vez, si. Pero cun deixe mecánico: un brazo mecánico, un ollo mecánico, un corazón mecánico... unha emoción mecánica? unha memoria mecánica?
Conceptos así manexan pelis como Terminator, Blade Runner, O xigante de ferro ou libros como Yo Robot (Asimov), R.U.R (Karel Capek, o pioneiro da palabra robot, que significa traballador) ou En un lugar llamado Tierra (ciencia ficción para adolescentes) : a rebelión da máquina. Ou mellor: a revelación da máquina (atención: cota de xogo de palabras, revelar/ rebelar, alcanzada por hoxe). As tripas mecánicas superando en convulsión e intensidade as emocións humanas. Más humanos ca nós. Ca ti. Ca min?
Desafiantes.
Onde fica entón o sentimentalismo? Onde sempre estivo: á altura do betume. Os sentimentos son enxertos, a emoción son retallos de circuítos, crémonos co patrimonio lexítimo da sensibilidade só porque a dous monos deulles unha taquicardia ante o rosa atómico dun solpor... I herdamos esa taquicardia... E identificamos a sensibilidade coa moi distinta compaixón. Esquecemos a sensibilidade da épica, que ten o grosor dunha maza. E cústanos recoñecer a sensibilidade do glacial. Pero admito que a hai.
E intensa coma un xéiser.
A vida mecánica é un desafío a este exceso de Vida torrencial que tanto nos enorgullece.
Unha puntualización: polo que se ve, os robots do futuro non serán tanto os tochos de metal e circuíto que imaxinamos, como os nano-robots do tamaño dun chícharo e capaces de che resolver problemas de astrofísica ou problemas de alternancia no coidado dos fillos (coa parella masculina)...Criaturas diminutas dispostas a reparar tecidos, sacar infinitos decimais de pi, levar unha impecable axenda e rexistrar os teus recordos para telos a man nas reunións con vellos amigos. Pequenos pedantes que comprendan mellor o universo ca nós...
A biomecánica e as súas concubinas (a biónica, a bioenxeñería e a I. A.) configuran un campo abonado para o fascínio, os frikis que lle rezan ao cubo Rubik e os visitantes dunha exposición de Cosmonáutica Rusa na Casa das Ciencias da súa pequena cidade de provincias. É o espazo no que se atopan as belezas dixitais e os robots xaponeses, os físicos e os protésicos, o espantallo e o leñador de folladelata, o lugar para ver brindar a Frankenstein e a Terminator 2, a arquitectos i a especialistas en titanio, a Alien e a Tyrell da Tyrell Corporation, a microsiervos e a macrosiervos (que tamén os haberá), a Jekyll e a un metalizado Hyde...
Obsesionada con ese ámbito, como xa dixen, fascinante, vinme entón impelida a sabotear a escrita, a esbozar textos a dúas voces, textos dende o punto de vista dunha máquina (había un anuncio de Audi no que falaba o Audi...), escribir que escribiamos demasiado, que o exceso de demostracións de cousas interesantes que dicir por parte dos humanos era insoportable e pouco crible; que entón eu sería irónica, triste ou paradóxica, non sei; que estabas atrapado nesta liña como antes o estivera eu; que quería saír exectada dende este texto ata ese cosmos; que a emoción era unha emotiva impostura; que talvez podías estar dentro do meu texto, pero non dentro da miña vida; que había unha memoria ou un implante no que eu existía pensando eu sempre vou ser eu con claustrofobia e 9 anos; escribir textos que finxían ser textos ou historias sen contar nada en absoluto; escribir que isto era unha trampa... pero que non sabía moi ben por qué.Saberme un clon absoluto e innecesario, un 1 partido por... esperen que o consulte... 1 partido por -aproximadamente- 6.600.000.000 de xentexentexentexentexentexenteinxentexentexentexentexente i etcétera.
É dicir, aproximadamente nada. Pero unha nada importantísima para min mesma, coño. E para catro ou cinco seres que andan polo mundo, incluída unha planta púrpura que teño na cociña.
Saberme un bicho mecánico. Ou esperar selo con inusitada alegría.
A biomecánica catalogará o vivo de maneira distinta.
Redimiranos da tiranía de ser o embigo da galaxia...
PD/E saberemos que podemos estar feitos da substancia da que se fan os soños (ollo aos cazadores de citas e intertexto!!). Pero que esa substancia pódese inocular nunha inerte e desprogramable criatura i escribirlle na fronte, como ao Golem, Emet...Auténtico...
BSO: The Hall of Mirrors, Kraftwerk. Lembro a versión gravada por Bruno nunha cinta. A esa cinta chameina Elektrón. Este último dato é irrelevante e non teñen por que lelo.
Datos de interese: Lista de aplicacións da biónica, ou rama da bioenxeñería, ou cómo imitamos a vida ou cómo biomimetizamos para logo esquecer que somos uns copións, ou quéseieu... :
o radar- inspirado nos morcegos, que se guían polo eco
a bioluminiscencia ou luz fría- inspirada nos peixes abisais e nos vagalumes
as estructuras reticulares de gran resistencia- inspiradas nas arañas e nas tearañas
o avión- inspirado nas aves
o diafragma dunha cámara de fotos- inspirado na meniña do ollo
a cuberta do Crystal Palace en Hyde Park, de Joseph Paxton- inspirada nun nenúfar sudamericano
a Cidade de Artes e Ciencias en Valencia, de Calatrava- inspirada no esquelete dun dinosaurio
o Instituto do Mundo Árabe, en París, de Jean Nouvel- con fiestras inspiradas no iris do ollo humano, que se abre e pecha segundo a luz
e todas as nosas técnicas de buceo, voo ou hibernación.
Hoxe vai día de tormenta. Y, fillo das tormentas, ten un humor algo tormentoso.
Wikipedia négase a se pregar á censura china
Alguén me chamou ácrata. Menos mal. Estaba esquecendo que o era...
Para rematar, un acertixo: Que é o primeiro que fan os seres mecánicos cando sae o sol?
Créditos das imaxes: imaxe 1: de Ray Caesar/ imaxe 2: col. persoal
Marcadores: Cybernetics
01 dezembro 2005
Informe de Opia
Sospeito moito dos seres humanos.
Por que lles fai tanta gracia falar deles mesmos? Unha formiga non pasaría horas vendo a outras formigas traballar coma formigas. Non elaboraría intrincadas filosofías existencialistas sobre o seu suicidio (nin matinaría nesa posibilidade), sobre o seu ser ou a súa nada. Non celebraría o día do Formiguismo. E iso porque as formigas actúan como células dun organismo xigante, a "formiguidade", e a noción de individuo importa moito menos que un sandwich de queixo esquecido nunha xeira campestre.
Pero non para eles. Que todo o ven marmóreo e shakesperiano. O nome dun dos seus exemplares é unha decisión meditada durante case nove meses. Viven pendentes de espellos e autorretratos e miles de fotografías. Todos, nalgunha ocasión, pensan na posibilidade de matarse. Regocixan pensando en non existir. Quizais para facer sentir culpables a outros. Porque eles séntense culpables. Matan. E torturan. Son Maos. Son Mengeles. Son hunos. Son Macbeths. Pero estalan por dentro. De culpa. Como sistemas circulatorios que descenden a fosas abisais. As veas verdes. As arterias escarlatas. A conciencia. Como un gas. Estala.
Tamén son seres felices e inconscientes. Máis da metade das súas poboacións non sabe nada. E o descoñecemento (como o esquecemento, como a xordeira) son garantes de paz e benestar. Iso non quere dicir que leven unha vida digna. Case ninguén a leva. Nin sequera os membros das sociedades opulentas, usando bens que lles pertencerán definitivamente cando celebren os seus 85. Desquiciados por moreas de papeis, sinaturas, cláusulas e vencementos e códigos pin. Sedados coa ilusión óptica da democracia, que finxe que a man que se introduce nunha urna é a man que leva o bastón de mando dun país. Inventan esa palabra, país, que non deixa de ser un coágulo de pobos e comunidades con temor e con orgullo, obsesionados coa súa Historia Común, unha ficción máis ou menos boa literariamente, unha burbulla na que ti non podes entrar, chincha. Tamén viven obsesionados con informarse. De calquera cousa. A cuestión é vivir informado, porque iso é un cordón umbilical co mundo. Só que non se sabe con qué mundo.
Nos países opulentos tamén chegan a vivir seriamente taladrados co da cultura. Todos queren facer cultura. A obra de arte, antes un producto para chegar ás divinidades (sempre enfurecidas as divinidades, todas hipertensas e con úlceras gástricas), é cada vez máis unha cuestión da vida, integrada no cotián como unha necesidade: deseño industrial, casas de deseño, pret-à-porter, body art... Incluso para os seres humanos, a propia vida concíbese como unha obra de arte: o life art, seica. Ou bioart, xa que bio- é un prefixo tan afortunado...Vidas fascinantes cuxas decisións obedecen estrictamente a criterios estéticos e artísticos en consonancia coa moda da existencia. Fascinantes.
Miran pouco ao ceo. Xa non lles serve de nada. Esperaron tanto tempo que chegara alguén. Nunca veu ninguén, nunca nada máis que estrelas, sol, lúa, eclipses ou treboadas. A mesma aburrida meteoroloxía. Bandadas de corvos. Un cometa perdido cando moito. Luces estrañas. Signos. Significantes sen significado. Volveron prosaicos, terrestres. Todo está aquí abaixo. Dentro de nós. Estamos feitos de po estelar, que máis coño queremos?
Ás veces sinto tenra mágoa deles. Pequenos seres, confinados á súa memoria. Actrices de beleza lendaria que nin se recoñecen na pantalla, altos mandatarios que esquecen as leis inxustas que promulgaron, grandes magnates que olvidan ónde foi que soterraron os tesouros que saquearon... O Alzheimer, antes que a Morte - como crían os medievais- iguálaos a todos. Sen memoria non son nada, ninguén, nada. Por iso esforzan en sacar fotos, en facerse cédulas de identidade, en asinar en miles de documentos, en filmar películas que lles inventen a súa historia, as súas guerras, os seus descubrimentos científicos, que lles lembren a eles mesmos quén son eles mesmos, teñen medo de non ser, pero moito máis medo de non ter sido, e iso é o esquecemento, iso é que os esquezan, que non quede rastro deles, nada, nin unha pelvis fosilizada, nin os restos dos seus monumentos, nin os restos dunha última cea, nin unha instantánea, nin un apunte coa súa letra, nin unha pegada súa sobre as cinzas dun volcán, nin a súa voz nunha gravación moi vella, nin un lazo do seu pelo, nin o seu nome no medio dun millar de nomes, nin o seu nome pequeno, aquel polo que nos chamaban os que nos amaban os que nos amamantaban
a nós
que durabamos para sempre só porque escribiamos isto e ti
ti líalo obedientemente ata o final...
BSO axeitada para este informe: Angelene, PJ Harvey. Nunca houbo puta tan existencialista como Angelene. A súa tristeza rigorosa tan arte.
A foto foi tomada por Yolanda Castaño e retocada por Estíbaliz...
Marcadores: Cybernetics